Doublet hoặc pourpoint (từ tiếng Pháp của động từ pourpoincter, có nghĩa là xuyên qua hoặc vải chần) đã thay thế cho áo dài rộng, dài đến đầu gối dành cho nam giới thượng lưu vào giữa những năm 1300. Một loại trang phục vừa vặn được làm từ ít nhất hai lớp vải, thường được đệm hoặc chần bông, phần doublet được phát triển cùng với áo giáp tấm để bảo vệ cơ thể dưới lớp áo giáp che ngực. Những người thợ may đã tuân theo sự chỉ đạo của những người làm áo giáp và quan niệm cơ thể như một tập hợp các bộ phận được khớp nối riêng biệt. Cho dù một người đàn ông có mặc áo giáp bên ngoài lớp doublet của mình hay không, thì hình dạng của nó vẫn mang dấu ấn của áo giáp và do đó phản ánh uy tín quý tộc của hiệp sĩ.

Những chiếc doublet của thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 15 được phân biệt bởi cổ áo cao của chúng, bởi việc sử dụng  nhiều dây buộc thay vì cúc áo để thắt chặt phần chính giữa phía trước, và bởi vị trí của thắt lưng ở vòng eo tự nhiên thay vì ở hông. Thường thì tay áo sẽ được làm theo phong cách thời trang nhất. Từ trái sang phải, những người quý tộc này mặc một chiếc houppelande màu đỏ với chiều dài đến giữa bắp chân, với tay áo kiểu bombard (hẹp ở phần vai và rộng ra dần đến suốt chiều dài của áo); một chiếc houppelande dài lót lông màu xanh lá cây, cũng có tay áo kiểu bombard; một chiếc doublet màu trắng với tay áo xẻ sâu cùng ống quần m\àu trắng và đỏ; và một chiếc doublet màu xanh lam với ống tay áo xẻ, với chiếc quần màu xanh lá cây, dưới chiếc áo choàng màu hồng, có lót lông.

Những chiếc doublet vào đầu thế kỷ 15 cũng có nhiều khả năng được làm bằng lụa hơn là len . Vì nó khá ngắn, hầu như không che được phần thân nên những người thợ may đã làm cho chiếc quần ôm sát chân dài hơn. Vào đầu thế kỷ 15, những chiếc quần bó sát vẫn được làm bằng vải dệt thoi, có đường may ở giữa lưng. Chúng thường được làm bằng len, có màu sắc và hoa văn để phù hợp hoặc tương phản với áo doublet. Thường thì một bên ống quần sẽ tương phản với bên còn lại như trong hình 1. Cách phối màu được quyết định bởi huy hiệu và đồng phục liên quan, hoặc theo sở thích cá nhân. Vua của Pháp Charles VI có hàng trăm chiếc quần bó sát, trong đó có hơn 130 đôi có đế da đính kèm. Doublet và quần ôm được kết nối bằng dây buộc

Facebook

Facebook

Hình 2 - Chủ lễ đăng quang của Đức mẹ đồng trinh. “Solomon Receiving Queen Sheba” ("Solomon Tiếp nhận Nữ hoàng Sheba") Kinh thánh Sử học Lớn, năm 1395-1401. Paris: Thư viện Quốc gia Pháp, BnF MS fr. 159 (fol. 289v). Nguồn: BnF Gallica

Áo mặc bên ngoài doubet và quần, thường là houppelande, là trọng tâm của thời trang nam giới. Những chiếc houppelande dành cho nam giới được chế tạo với phần vạt mở rộng đến đường viền, với độ dài đến ngang bắp chân, đến đầu gối hoặc cao hơn. Những chiếc houppelandes ngắn được gọi là haincelins, theo tên người pha trò ở tòa án của Charles VI, Haincelin Coq (Piponnier và Mane 68). Trong thập kỷ này, những chiếc houppelandes thời trang nhất có chiều dài hết cỡ với cổ áo cao, và tay áo dài hình phễu bombard, ví dụ như của Vua Solomon trong Sử ký Kinh thánh năm 1400 (Hình 2). Một kiểu tay áo thay thế là túi hoặc ống tay áo thu hẹp ở cổ tay (Hình 1). Những chiếc houppelandes sang trọng và đắt tiền nhất được làm bằng vải nhung lụa mới của Ý. Khi chú của Charles VI là Philip the Bold, Công tước xứ Burgundy, qua đời vào năm 1404, trong tủ quần áo của ông chứa "đầy những chiếc váy bằng gấm xinh xắn" và "những thứ mới như những chiếc vòng vàng sang trọng". Trong số bốn mươi mốt chiếc houppelandes được liệt kê, chỉ có một chiếc là bằng len. Hầu hết bằng gấm hoa lụa, sa tanh hoặc nhung, với bốn chiếc làm bằng vải dát vàng, trong đó có một chiếc được lót bằng lông chồn là món quà từ anh trai Jean de Berry của ông. Hầu hết các houppelandes đều dài hết cỡ, nhiều chiếc được lót bằng lông chồn ermine hoặc lông thú khác, và được trang trí bằng biểu tượng của Công tước và chữ lồng của tên vợ chồng ông được thêu bằng ngọc trai và các loại đá quý khác. Hơn một nửa số lượng houppelandes của Công tước có màu đỏ, được coi là màu của sức mạnh và quyền lực, với màu xanh lá cây, màu của sức sống trẻ trung, cũng rất được yêu thích.

Facebook

Hình 3 - Bậc thầy của Cité des Dames (Thành phố các Quý Cô) "Christine de Pizan tặng cuốn sách của cô ấy cho Louis, Công tước xứ Orléans," Cuốn sách của Nữ hoàng (The Book of the Queen) của Christine de Pizan, năm 1410-1414. London: Thư viện Anh, MS 4431 (fol. 95r). Nguồn: Thư viện Anh

Các nhà lãnh đạo thời trang tại triều đình Pháp mặc trang phục có màu sắc và họa tiết đặc biệt mà họ tuyên bố là của riêng họ. Bốn màu của Vua là trắng, xanh lá cây, đỏ tươi và đen. Ngoài biểu tượng bông hoa chổi của mình, Nhà vua còn sử dụng mô-típ cành nút, một biểu tượng của sức mạnh và quyết tâm do anh trai Louis, Công tước của Orléans, nghĩ ra lần đầu tiên. Cả hai anh em đều có áo houppelandes bằng sa tanh màu đỏ được thêu toàn bộ chiều dài với các nhánh thắt nút đan chéo nhau. Công tước xứ Orléans ưa chuộng màu đen; trong số các biểu tượng cá nhân của ông là con sói và con nhím. Trong một trong những tác phẩm của Christine de Pizan (Hình 3), ông được miêu tả mặc một chiếc houppelande màu xanh lam, phần trên được thêu hình những con sói vàng, và một chiếc vòng cổ bằng vàng với mặt dây là hình một con nhím. Hai cận thần của ông đeo những chiếc vòng cổ tương tự. Việc lựa chọn biểu tượng cá nhân không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ quy tắc nào, nhưng chúng được sử dụng để gửi các thông điệp chính trị. Khi nhánh hoàng gia Burgundia đụng độ với người Orléans, Công tước tiếp theo của Burgundy, Jean the Fearless, đã sử dụng biểu tượng chiếc bào gỗ của người thợ mộc, một công cụ có khả năng san bằng cách chướng ngại. Phong tục tặng quà biểu tượng đã ảnh hưởng những màu sắc và họa tiết này cho toàn bộ gia đình triều thần và người hầu của hoàng tử.

Facebook

Hình 4 - Claus Sluter (người Hà Lan, 1340-1405). Người đưa tang số 36 từ lăng mộ của Philip the Bold, 1404-1406. Alabaster; chiều cao: 40 cm. Musée des Beaux-Arts de Dijon, CA 1416 Số 36. Công nhận của Đại hội đồng Côte d'Or, 1827. Nguồn: Bộ sưu tập MBA

Facebook

Hình 5 - Claus Sluter (người Hà Lan, 1340-1405). Người đưa tang số 34 của Philip the Bold, 1404-1406. Alabaster; chiều cao: 39,8 cm. Musée des Beaux-Arts de Dijon, CA 1416 Số 34. Công nhận của Đại hội đồng Côte d'Or, 1827. Nguồn: Bộ sưu tập MBA

Các tác phẩm điêu khắc của Claus Sluter về những người đưa tang trên lăng mộ của Philip the Bold cho chúng ta thấy sự tương phản giữa trang phục của một quan chức triều đình, Grand Steward (Hình 4) và một tu sĩ trung lưu (Hình 5). Grand Steward mặc một chiếc houppelande bằng len mịn, được cắt bằng những đường loe xếp nếp và được giữ cố định bằng một chiếc đai nạm ở eo; Chiếc houppelande của tu sĩ cũng được làm bằng len mịn, nhưng nó được cắt hẹp hơn và vừa vặn hơn, và thắt lưng của anh ta được đặt ở vòng eo thấp hơn, điều này được coi là lỗi thời trong thập kỷ này. Treo trên thắt lưng là một cái hộp để giữ các dụng cụ viết. Tay áo của anh ta rộng rãi nhưng có tỷ lệ khiêm tốn, so với ống tay áo khoét sâu của Grand Steward, quan chức triều đình. Hai người cũng có sự khác biệt ở chiếc mũ đội đầu của họ, đó là hai phiên bản của chiếc mũ trùm đầu, có nguồn gốc từ những thế kỷ trước. Của viên quan chức là chiếc chaperon truyền thống, đủ lớn để đổ xuống vai và đủ sâu để khuôn mặt chìm vào trong. Theo các ghi chép đương thời, những chiếc chaperon (mũ) được cấp cho tất cả các thành viên trong gia đình sau khi Công tước qua đời. Tuy nhiên, người tu sĩ không phải là thành viên của đoàn tùy tùng Công tước; chiếc mũ của anh ta theo một phong cách có thể được nhìn thấy trên đường phố của các thành phố Flemish, nơi khiến Burgundy trở nên thịnh vượng. Ngoài chaperon, chúng ta còn có  barret, một chiếc mũ có vành mũ thấp và hất lên, và một chiếc mũ có vành cao, loe. Trong hình 6, cả hai kiểu mũ có thể được nhìn thấy trên 2 người hầu cận, một chiếc quấn quanh đầu theo kiểu khăn xếp điển hình, và một chiếc quàng quanh cổ với chiếc cà vạt dài, được gọi là cornet kéo xuống lưng của người mặc. Mũ rơm đã bắt đầu được nhập khẩu từ Ý vào cuối những năm 1300 và vẫn được coi là mốt thời trang mới lạ (Hình 3). Bên dưới mũ đội đầu, nam giới để tóc theo hai kiểu - kiểu "cắt cánh", với hai bên loe ra, đủ dài để che tai hoặc kiểu cắt mới hơn, tóc được cạo toàn bộ quanh đầu, ngoại trừ phần đội mũ.

Facebook

Hình 6 - Giovanni Boccaccio (người Ý, 1313-1375). "Người phụ nữ được mệnh danh là thần Vệ nữ được những người ngưỡng mộ tôn thờ", Des Cleres et Noble Femmes, năm 1401-1500. Paris: Thư viện Quốc gia Pháp, MS fr. 12420 (trang 15). Nguồn: BNF Gallica

Facebook

Hình 7 - Nhà sản xuất không xác định (từ Pháp). Đôi giày poulaine (hoặc crakow), thế kỷ 15. Kiểu dệt trơn bằng lụa phủ nhung lụa, băng buộc lụa, chỉ tơ, đinh kim loại, lót da sơn, da; 16,5 x 10,6 x 45 cm (6 1/2 x 4 3/16 x 17 11/16 in). Boston: Bảo tàng Mỹ thuật, 44.572a-b. Bộ sưu tập McCormick Ngày Elizabeth. Nguồn: MFA

Những người đàn ông có đủ khả năng sẽ đeo nhiều đồ trang sức như phụ nữ. Những chiếc vòng cổ bằng vàng nặng với mặt dây chuyền được bao quanh bởi những đường viền cổ cao của doublet và houppelandes. Đai vàng với dây chuyền dọc treo chuông vàng (Hình 6) có thể có liên quan đến người Burgundy, vì chiếc chuông là biểu tượng của Công tước xứ Burgundy. Gipsers là những chiếc ví được treo trên thắt lưng của nam giới.

Poulaines (Hình 7), đôi giày mũi nhọn vốn đã là mốt trong những thập niên cuối của những năm 1300, tiếp tục là phụ kiện thời trang lập dị nhất của nam giới trong thập kỷ này. Ngoài giày và ủng được làm cứng bằng gỗ hoặc xương, kiểu dáng của nó cũng ảnh hưởng đến chiếc quần ôm sát (Hình 6). Poulaines, cùng với những chiếc áo dài và tay áo kiểu bombard khó sử dụng, đã khiến những người đàn ông khó có thể di chuyển được.

Ngoài trang phục bằng vải và lông thú sang trọng, và các phụ kiện thời trang nhất, các quý tộc cấp cao còn cần những bộ trang phục có nghi lễ truyền thống cho những dịp trang trọng. Đối với nam giới, điều này có nghĩa là một chiếc áo dài (cotte) thay vì một chiếc áo doubleti, và một chiếc garnache, một chiếc áo choàng xẻ tà, như lớp trang phục bên ngoài. Trang phục nghi lễ của Vua gồm có chiếc khăn choàng cổ, áo choàng, garnache và manteau à parer, một chiếc áo choàng có lót bằng lông chồn ermine đã qua xử lý.

TRANG PHỤC TRẺ EM

Facebook

Hình 1 - Hoạ sĩ không xác định. "Merlin giới thiệu Sir Bors the Infant Galahad," Arthurian Romances, 1401-1425. Paris: Thư viện Quốc gia Pháp, MS 3480, (fol. 359v). Nguồn: BnF Gallica

Facebook

Hình 2 - Hoạ sĩ không xác định. "Sphaera Graeca," Sách chiêm tinh học của Abü Ma'ashar, năm 1403. New York: Thư viện và Bảo tàng Morgan, MS M.785 (fol. 9r). Mua năm 1935. Nguồn: Thư viện và Bảo tàng Morgan

Một đứa trẻ vào đầu thế kỷ mười lăm sẽ được quấn khăn từ khi còn nhỏ và sau đó mặc áo chẽn rộng rãi, bằng len nhiều lớp trên vải lanh, giống như đại đa số người lớn (Hình 1). Để thiết lập các liên minh, những đứa trẻ thuộc tầng lớp quý tộc và hoàng gia sẽ được hứa hôn và kết hôn khi còn rất trẻ, và mặc những bộ đồ thời trang chỉ đơn giản hơn của người lớn một chút (Hình 2). Năm 1405, Philip, người thừa kế tám tuổi của công quốc Burgundy, đính hôn với Michelle de Valois, con gái chín tuổi của Vua Charles VI và Isabeau de Bavière. Đôi trẻ kết hôn 4 năm sau đó (Vaughan 8). Sau khi đính hôn, trẻ em có thể được gửi đến tòa án của gia đình của họ theo hôn nhân, để hoàn thành việc nuôi dưỡng các phong tục, cách cư xử và thời trang của địa phương.