OpinionVới những đặc trưng rất khác về thái độ và hành vi so với nhiều thế hệ trước, thương hiệu cá nhân được Gen Z định hình từ sớm và trở thành mục tiêu tiếp cận khi sử dụng công cụ truyền thông mạng xã hội. Gen Z được xem là thế hệ đầu tiên sinh ra và lớn lên trọn vẹn trong thời đại công nghệ số. "Những nhà nghiên cứu gọi Gen Z là thế hệ "Phigital" (Physical + Digital), tức là trong đầu của Gen Z thế giới ảo và thật không có ranh giới.
Gen Z (Generation Z) được biết đến là những người sinh ra trong thời đại cuộc cách mạng công nghệ bùng nổ và tác động đến mọi lĩnh vực đời sống. Chính vì vậy, họ được xem là thế hệ “quá tải nhận thức” (hyper cognitive). Với những đặc trưng rất khác về thái độ và hành vi, tư duy, nhận thức, so với nhiều thế hệ trước. Việc cá nhân hoá được Gen Z định hình từ sớm và đôi khi trở thành mục tiêu cuộc sống, nhất là khi họ giỏi sử dụng công cụ truyền thông mạng xã hội.
Gen Z rất sáng tạo, họ đã định vị ra những giá trị mới, cách nhìn, tư duy mới trong ngành công nghệ, nghệ thuật, sáng tạo, thiết kế và truyền thông. Họ đã "thay đổi" một số các quan niệm về các giá trị của hội họa, âm nhạc, phim, ảnh, thiết kế kiến trúc, nội thất, đồ họa, thời trang, báo chí, truyền thông, marketing. Gen Z được xem là thế hệ đầu tiên sinh ra và lớn lên trọn vẹn trong thời đại công nghệ số. "Những nhà nghiên cứu gọi Gen Z là thế hệ "Phigital" (Physical + Digital), tức là trong đầu của Gen Z thế giới ảo và thật không có ranh giới.
Có thể thấy người dùng trẻ hiện nay có xu hướng yêu thích tạo ra những nội dung mang đậm bản sắc cá nhân, UGC - User Generated Content. Một trong những ứng dụng có thể kể đến như TikTok - hiện ghi điểm tuyệt đối với Gen Z bởi sự sáng tạo không giới hạn dành cho công chúng ngay từ khi ra mắt năm 2017.
Xem xét bối cảnh hiện nay với vô số kênh truyền thông, quảng cáo từ truyền thống đến hiện đại, Gen Z rất biết cách thể hiện bản thân trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Nhiều thay đổi trong suy nghĩ và lối sống khiến người trẻ không còn bó buộc với các cách thể hiện cá tính truyền thống. Việc cất lên tiếng nói, quan điểm, trở thành cách để người trẻ “mở van cảm xúc" và "định hình lối sống" mới cho thế hệ trẻ hiện đại. Có những bạn trẻ tài năng với tiếng nói và quan điểm sáng tạo, nhưng thực tế và thu hút sự quan tâm của thế hệ này:
Nhờ việc tự tin nắm bắt đặc điểm tâm lý, tính cách, hành vi mang màu sắc riêng biệt, Gen Z cố gắng định hình bản thân và xây dựng cho mình "nhận diện thương hiệu độc đáo". Với những tác phẩm nghệ thuật từ truyền thống đến đương đại do chính tay mình tạo ra, họ sử dụng Internet như công cụ sáng tạo để lan toả và phát triển các thông điệp "đậm chất" cá nhân của mình đến với công chúng.
Công nghệ dần trở thành người đồng hành, tạo cảm hứng để Gen Z phản ánh thế giới muôn màu qua lăng kính sáng tạo của mình. Việc khám phá thông tin giúp người trẻ có cơ hội tiếp xúc với những tư tưởng tiến bộ, do đó, nhu cầu tiếp cận của nhóm công chúng này đối với các công cụ mạng xã hội ngày càng phát triển. Không còn chọn cách giao tiếp như trước. Giờ đây, Gen Z sử dụng và tiếp cận các kênh truyền thông đa phương tiện như một công cụ để tạo ra hàng loạt nội dung sáng tạo cá nhân, thông qua đó bày tỏ quan điểm, tiếng nói và thể hiện quan điểm, nhận thức xã hội của họ.
Đồng thời, khi khoa học công nghệ phát triển mạnh mẽ, Gen Z không chỉ đối mặt với sự cạnh tranh cơ hội nghề nghiệp với những người đồng trang lứa mà còn phải cạnh tranh cả với công nghệ AI. Từ đó hội chứng Fomo (hội chứng sợ bị bỏ lại phía sau), Peer Pressure (áp lực đồng trang lứa), Existential Crisis (khủng hoảng hiện sinh) liên tục trở thành đề tài nóng trong các cộng đồng Gen Z. Nếu không thể cân bằng giữa sự bùng nổ thông tin trên mạng xã hội, Gen Z sẽ dễ bị nhấn chìm trong sự hoài nghi, thất vọng và phẫn nộ. Lạc lối trong mạng ảo, họ dần xa cách với gia đình, và khi bị tổn thương, Gen Z thường có nguy cơ giải quyết bằng những phương pháp khá tiêu cực. Và thật quan ngại khi ngày càng nhiều bạn trẻ bày tỏ ý định tự sát trên các phương tiện truyền thông xã hội.
Plaaastic (1994), sinh ra trong một gia đình nổi tiếng tại Hà Nội và từng là du học sinh tại Singapore. Cô được biết đến là một nữ blogger và fashionista Việt có sức ảnh hưởng không chỉ ở Việt Nam mà còn cả châu Á và thế giới. Có thể rất nhiều người không thể dung nạp được cá tính, sự sáng tạo cũng như phong cách có phần kinh dị của cô, nhưng mấy ai biết, cô gái này là từng trải qua trầm cảm nặng và nhiều lần cố tự sát và phải nhập viện tâm thần để điều trị chứng trầm cảm u uất. Cuối cùng rất buồn là cô kết thúc cuộc đời ở tuổi 22, sau nhiều lần cố gắng làm việc này. Không thể chối cãi rằng, với một lượng fan đông đảo thì phát ngôn và hành động của Plaaastic sẽ có những tác động trực tiếp, mạnh mẽ tới người theo dõi của cô. Tình cảm của fan dành cho cô là đáng quý, thế nhưng một phần thiếu đi lý tính, dẫn đến thần tượng hóa. Plaaastic có những khía cạnh đáng ngưỡng mộ trong con đường nghệ thuật của mình, nhưng những gì cô thể hiện cũng rất đáng phải lưu ý để thế hệ trước nhìn nhận, giúp đỡ và chia sẻ kịp thời.
Hay nói xa hơn, Billie Eilish - một trong những hiện tượng trẻ bậc nhất của làng âm nhạc trong vòng 1 năm trở lại đây với những sáng tác cá nhân mang màu sắc u uất. Eilish là hình tượng tiêu biểu cho sự cô độc trong xã hội hiện nay, là một “quả bom nổ chậm”. Đối với Billie âm nhạc là 1 công cụ giao đãi trực tiếp với một thế hệ sống cô độc, lo lắng và bất ổn.
Có chăng mạng xã hội ngày nay "lãng mạn hoá" những vấn đề tâm lý của người trẻ? Hay, chỉ đơn thuần rằng người trẻ dần cởi mở hơn trong việc chia sẻ những vấn đề tâm lý bản thân? Điều này đã đặt ra câu hỏi trong xã hội: Gen Z xử lý sức khỏe tâm thần của họ như thế nào so với các thế hệ trước?
"Gen Z lớn lên trong thời đại mà các vấn đề tâm lý được bình thường hóa và giúp đỡ (quảng cáo về liệu pháp trực tuyến trên phương tiện truyền thông xã hội, vlog chia sẻ tâm lý,...). Chính phương tiện truyền thông xã hội và Internet gần như là động lực giúp thúc đẩy sự thay đổi này và định hình nhận thức của công chúng. Các thế hệ khác có thể học hỏi từ Gen Z rằng kết nối trực tuyến cho phép mở rộng quan điểm, khoan dung hơn với sự khác biệt và chấp nhận nhiều hơn các vấn đề sức khỏe tâm thần nói chung. Hơn nữa, nói chuyện cởi mở về sức khỏe tâm thần có thể giúp thông báo cho thế hệ trẻ về những gì họ mong đợi trong cuộc sống của họ. Biết rằng một thành viên trong gia đình đang phải vật lộn với một vấn đề cụ thể có thể giúp họ trao đổi với bác sĩ về nguy cơ của chính họ. Đối với những ai là cha mẹ của Gen Z đều rút ra được bài học là con cái của mình đã cởi mở hơn khi nói đến sức khỏe tâm thần. Vì lý do này, điều quan trọng là phải lắng nghe họ khi họ nói chuyện với bạn về những lo lắng về sức khỏe tâm thần của họ thay vì phủ nhận hoặc thay đổi chủ đề."
“Thế hệ Z (Gen Z) là từ dùng để chỉ những bạn trẻ có năm sinh trong giai đoạn mở rộng trước sau, từ năm 1995 - 2012. Gen Z được xem là thế hệ đầu tiên sinh ra và lớn lên trọn vẹn trong thời đại công nghệ số. "Những nhà nghiên cứu gọi Gen Z là thế hệ "Phigital" (Physical + Digital), tức là trong đầu của Gen Z thế giới ảo và thật không có ranh giới. Đây là nhận thức rất quan trọng mà phụ huynh cần quan tâm, nên đừng nói với con rằng "Con ơi, đừng tin những gì trên mạng, trên đó chỉ toàn là ảo thôi" vì sẽ không hiệu quả. Thần tượng của Gen Z không giống như ba mẹ ngày xưa, mà thần tượng của các em bây giờ là những youtuber, streamer...". ThS Phương nói: "Gen Z chịu áp lực về sự thành công cá nhân rất cao. Các em mong muốn được mọi người công nhận, có thể công nhận về khả năng, có thể về vẻ đẹp hình thể...
Nhưng đừng tưởng thế hệ sinh ra trong thời đại số thì chỉ giao tiếp trên mạng xã hội, hoặc sống trong thế giới tưởng tượng, các em cần phải tương tác, kết nối với con người thật. PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG XÃ HỘI TRỞ THÀNH MỘT PHẦN THIẾT YẾU TRONG CUỘC SỐNG, 90% THẾ HỆ Z NÓI RẰNG HỌ XEM INTERNET, TV, KẾT NỐI MẠNG XÃ HỘI MỖI NGÀY, có thể vì vậy Gen Z khó phân định thế giới ảo và thật. Bên cạnh đó, xem quá nhiều thứ trên mạng, Gen Z thấy cái hay, đẹp gắn liền các giá trị vật chất, do phim ảnh, truyền hình, bán hàng online "thiết kế" để nhắm vào thế hệ này. Mong muốn thể hiện bản thân là nhu cầu rất lớn, nhiều trường hợp dù tài năng, nhưng họ phạm tội để được thoả mãn, khi cảm giác hòa vào ảo giác, họ vô cảm với con người, thế giới tự nhiên, vũ trụ ngoài kia, chỉ tìm thấy niềm vui trong thế giới ảo của mình.
Quan điểm của mỗi thế hệ bắt nguồn từ môi trường mà họ đã được lớn lên. Bất kể thế hệ Z liên tục phải chịu đựng nhiều căng thẳng tâm lý, họ cũng sẽ phải học cách giải quyết vấn đề của mình, khi nhận ra mình là ai, hiểu được chính mình. Đặc biệt khi họ thấu hiểu "tình yêu" là gì, đó là tình yêu bạn bè, tình yêu gia đình, tình người, tình yêu đất nước, có hiểu được thế nào là tình yêu, mọi chuyện mới được hóa giải nhẹ nhàng.
Điều duy nhất, ba, mẹ người thân, nên kiên nhẫn, luôn ở đó, không tranh cãi, không can thiệp quá nhiều vào hành trình " cách mạng" của các con, không kháng cự hay cố gắng thay đổi. Gia đình nên ở phía sau, hoặc trợ giúp bất cứ lúc nào con nhận thức được vấn đề, tự chiệm nghiệm và thay đổi bản thân, sống có giá trị cho cuộc đời.
Hướng dẫn thực hiện nhóm biên tập Fashionnet - Bài viết: Chip Phan
Pro Creative Class I Khóa học SÁNG TẠO 6 buổi/tháng (cho mỗi môn học): Writing, Storytelling, Art, Design, Creativity. Học viết, thiết kế, tìm hiểu nghệ thuật, học tư duy sáng tạo, để đổi mới, hiểu biết, hành trình của tự do. Hotline: 0934068088 Email: Creative.proclass@gmail.com . Office: Công ty TNHH MTV Việt Thị . Address: 30, đường C18, phường 12, quận Tân Bình – HCM
Creative Class PRO: Những buổi học và bài giảng tạo ra những gợn sóng xung đột trong tâm trí và trái tim bạn, làn sóng cảm hứng bất tận, giúp bạn tìm thấy những nguyên tắc dẫn lối tài năng, đến với cái đẹp và sự sáng tạo. Đây là hành trình của nghệ thuật và tự do, với lời mời hít thở bầu không khí đầy sức sống, cảm nhận ngọn lửa tận trái tim bạn và sự thăng hoa của tinh thần.
.png)
.png)
