Hayao Miyazaki: nhà làm phim hoạt hình "Handmade"
Movies Là một người làm sáng tạo trong ngành điện ảnh, Miyazaki rất ít khi tham gia vào các cuộc phỏng vấn, bởi lẽ, ông thích để cho các bộ phim nói thay mình. Điểm đặc biệt của Miyazaki trong ngành công nghiệp điện ảnh Nhật Bản chính là việc tuy liên tục đặt ra những giới hạn mới cho bản thân, nhưng ông luôn kiên định với cách làm phim "handmade" của mình. Là một nhà làm phim hoạt hình, nhà làm phim, nhà biên kịch, tác giả và họa sĩ truyện tranh, Hayao Miyazaki là minh chứng sống của một cỗ máy sáng tạo.
Thử thách là điều khiến mọi thứ trở nên đáng giá
Do bản chất sáng tạo, những thước phim hoạt hình của Miyazaki đã trở thành ngôi nhà điện ảnh chung của hàng triệu người trên thế giới, ở mọi lứa tuổi. Các bộ phim của Studio Ghibli nổi tiếng nhờ cách xây dựng thế giới mộng mơ một cách đáng kinh ngạc, những câu chuyện hoạt hình tự do và giàu trí tưởng tượng. Miyazaki đã chứng minh rằng trong thế giới của ông, không có bất kỳ ranh giới nào cho nghệ thuật sáng tạo.
Có một súc sáng tạo trẻ thơ trong tác phẩm của Miyazaki, nơi ông dường như không bị gò bó và không giới hạn trong trí tưởng tượng của mình.
Sự khởi đầu của bất cứ điều gì mới vốn luôn khó khăn.
Năm 2014, Miyazaki được trao thưởng Quả cầu vàng Danh Dự cho những cống hiến cho ngành công nghiệp điện ảnh Nhật Bản nói riêng và Thế giới nói chung, có thể nói, Spirited Away là tác phẩm điện ảnh hoạt hình duy nhất chạm đến tượng vàng Oscar.
Mặc dù những bộ phim của ông có khá nhiều màu sắc đa dạng, Miyazaki vẫn phải thừa nhận rằng cá nhân ông khá bi quan. Các tác phẩm mà ông sản xuất thường là những câu chuyện đời trái ngang của một thiên tài không ngừng làm việc chăm chỉ và luôn đặt ra các tiêu chuẩn cho bản thân cũng như ekip làm phim của mình.
Màu sắc là hơi thở của các câu chuyện nhân văn
Bằng việc xây dựng một thế giới huyền ảo với những nhân vật đa dạng, đầy màu sắc, mỗi bộ phim mà Hayao Miyazaki thực hiện đều đem lại cho khán giả nhiều xúc cảm. Tính kết nối giữa các sắc độ màu cùng cảm xúc khán giả đã giúp bộ phim trở nên cuốn hút hơn bao giờ hết.
Những màu sắc đồng nhất trải dài xuyên suốt câu chuyện là thành tố quan trọng không thể tách rời khỏi phần thị giác của bộ phim. Nó chính là lời giao tiếp giữa nhà làm phim cùng nhân vật trong truyện, hơn thế nữa, giao tiếp với khán giả. Chính những sắc thái màu đã giúp phát triển tình tiết, cảm xúc, cách kể chuyện đi kèm với thông tin nhân vật và bối cảnh xung quanh một cách chân thật và sâu sắc hơn.
Xây dựng thế giới đầy cảm hứng sáng tạo: Bài học cuộc sống từ Hayao Miyazaki
Thông qua bộ phim “10 năm theo chân Miyazaki Hayao”, những quy trình sáng tạo của Hayao Miyazaki được đưa lên màn ảnh nhỏ một cách đầy sinh động và chân thực. Từ việc ông tận dụng mọi công cụ của mình để hỗ trợ cho công việc, đến quá trình ông dùng camera quay lại con đường đi làm; những lần thử nghiệm các góc quay mới để đào ra chất liệu sáng tác cho bản thân.
Điều đặc biệt ở đây rằng, tất cả công đoạn ấy đều tự tay ông thực hiện. Kể cả trong quá trình dựng phim, ông cũng đưa ra nguyên tắc: “Làm tất cả bằng đôi tay kể cả khi sử dụng máy tính”. Trong một bộ phim của mình, ông chỉ cho phép khoảng 10% bối cảnh do kĩ xảo, chính sự trung thành của ông với cách sản xuất phim truyền thống đã thể hiện rõ nét qua việc ông thường chú trọng các hình ảnh vẽ thủ công,
Đối với ông, khung cảnh thường nhật xung quanh chính là nguồn cảm hứng và bài học quý báu giúp ta khai thác những góc sâu thẳm nhất trong nghệ thuật.
Quá trình sáng tạo là một chuỗi các mức cao và mức thấp.
Nhờ vào nhịp điệu và cách cuộc sống vận hành, Miyazaki tạo nên những cảnh phim hoạt hình sống động; mà tại đó, mọi nhân vật, dù chính hay phụ, đều thực sự sống, biết suy nghĩ độc lập và có cá tính riêng. Ông thậm chí trau chuốt cả nhân vật ở cảnh nền. Liên tục cho phép họ tương tác, tạo nên mạch suy nghĩ và thể hiện các biểu cảm riêng.
Mỗi đứa trẻ đều là một nghệ sĩ, vấn đề là làm thế nào để vẫn là một nghệ sĩ khi chúng ta đã trưởng thành - Pablo Picasso
“Anime có thể mô tả thế giới hư cấu, nhưng tôi tin rằng cốt lõi của nó phải có một chủ nghĩa hiện thực nhất định. Ngay cả khi thế giới được mô tả là dối trá, thì mẹo là làm cho nó có vẻ thật nhất có thể. Nói một cách khác, người làm phim hoạt hình phải bịa ra một lời nói dối để người xem thực sự nghĩ rằng thế giới được mô tả có thể tồn tại.”
Mỗi bộ phim của Studio Ghibli là một thú vui đa giác quan, được sống dậy bởi các công chúa chiến binh, phù thủy đang huấn luyện, ngọn lửa có tri giác và ngổ ngáo, Catbuses và những con rồng đang ấp trứng. Hàng triệu người trong chúng ta đã bị lôi cuốn vào vũ trụ từ trường do Hayao Miyazaki nhào nặn, lớn lên với những bài học về sự trưởng thành, sự tha hóa, danh dự và sức mạnh trong tính cách.
Vậy người làm sáng tạo cần quan sát bao nhiêu là đủ?
Miyazaki từng chia sẻ rằng: “Một vấn đề văn hóa lớn của Nhật Bản ngày nay là sự dư thừa. Có quá nhiều số lượng sẽ làm thay đổi chất lượng của chính nó. Có những người nói rằng phim hoạt hình năm ngoái hay hơn phim hoạt hình bây giờ. Nhưng những gì đã thực sự xảy ra là trong quá khứ có ít phim hoạt hình được phát sóng hơn, vì vậy chúng chỉ đơn giản là đáng nhớ hơn. ”
Dù là các nhân vật giả tưởng, song, tính "chân thật" vẫn luôn được ông chú trọng trong từng tác phẩm của mình. Ông vẽ cho họ lối suy nghĩ, điều hướng hành động, phát triển tính cách một cách tự nhiên nhất, giúp cho độc giả được kết nối gần gũi hơn với các nhân vật. Miyazaki biết mình mang đang làm gì, ông nhập tâm vào thế giới của nhân vật và thấu hiểu họ một cách rõ nét, từ đó phác hoạ chúng lên những trang giấy trắng.
Ngày nay, công nghệ được phát triển, việc vẽ hay sáng tạo cũng dần trở nên dễ hơn với những công cụ trực tuyến. Nếu bạn đã từng xem một nghệ sĩ thực sự có năng khiếu, các công cụ của họ thường là một phần mở rộng ý tưởng của chính họ và gần như là thứ bộc phát hơn là thứ được “sinh ra”.
“Tôi không thể chỉ ngồi vào bàn làm việc của mình. Ý tưởng đến từ những điều bất ngờ. Tôi chỉ làm vì tôi thấy nó thú vị ” – Hayao Miyazaki
Cảm hứng là việc để một ý tưởng phát triển tự nhiên chứ không phải là ép buộc một thiên tài.
Các bộ phim của Miyazaki được đặc trưng bởi một triết lý sáng tạo riêng biệt, không chỉ được thể hiện qua các nhân vật hay câu chuyện, mà còn qua phong cách hoạt hình độc đáo của Studio Ghibli. Trong triết lý nghệ thuật của Miyazaki, trí tưởng tượng dường như là động lực chính khi các nhân vật của ông dường như tiếp cận được với thế giới vô hình bên dưới bề mặt của thực tế.
Sự sáng tạo không phải tự dưng mà có, nhưng nó thực sự là sự phản ánh thuần túy kiến thức của chúng ta; chúng ta càng biết nhiều, chúng ta càng có thể sáng tạo nhiều hơn và sự sáng tạo đó có thể phát triển thành đổi mới.
Nếu có một thứ gì đó trên đời này giữ trái tim ta luôn trẻ mãi, thì đó có lẽ là những tuyệt phẩm của Hayao Miyazaki ở studio Ghibli.
Nguồn bài dịch: https://www.balancethegrind.com.au/lessons-learnt/creativity-life-lessons-from-hayao-miyazaki/
https://might-could.com/essays/8-lessons-on-creative-block-from-miyazaki/
https://synapsiscreative.com/insights-animation-master-hayao-miyazaki/
https://studioghiblimovies.com/hayao-miyazakis-thoughts-on-creativity-imagination/
https://vi.litoralcentro.pt/arts-culture/all-studio-ghibli-food-we-d-love-eat-what-it-means
Nguồn tham khảo: https://24hinh.vn/threads/nghe-thuat-mau-sac-trong-phim-cua-dao-dien-hayao-miyazaki.2279/
https://vietcetera.com/vn/hayao-miyazaki-phai-xac-dinh-rang-phim-cua-minh-co-the-thay-doi-the-gioi
Bài dịch - Chip Phan
____________________________________________________________
Pro Creative Class I Khóa học SÁNG TẠO 6 buổi/tháng (cho mỗi môn học): Writing, Storytelling, Art, Design, Creativity. Học viết, thiết kế, tìm hiểu nghệ thuật, học tư duy sáng tạo, để đổi mới, hiểu biết, hành trình của tự do. Hotline: 0934068088 Email: Creative.proclass@gmail.com . Office: Công ty TNHH MTV Việt Thị . Address: 30, đường C18, phường 12, quận Tân Bình – HCM
Creative Class PRO: Những buổi học và bài giảng tạo ra những gợn sóng xung đột trong tâm trí và trái tim bạn, làn sóng cảm hứng bất tận, giúp bạn tìm thấy những nguyên tắc dẫn lối tài năng, đến với cái đẹp và sự sáng tạo. Đây là hành trình của nghệ thuật và tự do, với lời mời hít thở bầu không khí đầy sức sống, cảm nhận ngọn lửa tận trái tim bạn và sự thăng hoa của tinh thần.