1. Trải nghiệm cận tử

Facebook

Poster phim Soul: Cuộc sống nhiệm màu

Cốt truyện rất đơn giản kể về nhân vật Joe ở thành phố New York hiện đại. Anh là giáo viên dạy nhạc của một trường tiểu học. Nhưng đó không phải công việc mơ ước của anh, anh muốn toả sáng như một nhạc công trong ban nhạc Jazz. Công việc hiện tại gọi là “lấy ngắn nuôi dài” trong lúc rèn luyện tìm cơ hội. 

May mắn là sau một lần chơi thử với ban nhạc, anh được nhận vào band rất nổi tiếng, có thể nói mơ ước của anh sắp thành sự thật. Nhưng vì vui quá, vừa đi ngoài đường vừa nói chuyện điện thoại nên anh bị lọt xuống cống. Linh hồn anh lìa khỏi xác. Nhưng đặc biệt là anh chưa chết hoàn toàn, xác anh trong đời sống thực vật. Linh hồn anh rơi vào trạng thái giữa sống và chết mà người ta hay gọi là trải nghiệm cận tử. 

Facebook

Cầu thang ánh sáng đi chuyển kiếp

Anh đã có tên trong sách sinh tử nên linh hồn được nghiệp lực kéo tới một cây cầu ánh sáng, nơi đó các linh hồn trôi dần đến một vầng hào quang chói loà để được đầu thai sang một cuộc sống mới. Nhưng cuộc sống của Joe chỉ mới bắt đầu khi anh vừa có cơ hội thực hiện ước mơ, anh không muốn chết một cách tức tưởi như vậy. Nên anh gắng hết sức quay đầu chạy khỏi luồng ánh sáng phía cuối cầu thang đó. 

Nếu mọi người có đọc sách “Hành trình của linh hồn” (tác giả: tiến sĩ Michael Newton) hoặc Trở về từ cõi sáng (do Nguyên Phong phóng tác) thì đều biết có rất nhiều trường hợp người gặp tai nạn nhưng chỉ bị hôn mê sâu. Trong thời gian đó, linh hồn của họ lìa khỏi xác, bay lên cao, nhìn thấy chính mình đang nằm và các bác sĩ xung quanh. Đặc biệt là sau khi tỉnh dậy, họ mô tả đúng những gì đã xảy ra lúc họ hôn mê. Tiến sĩ Newton đã dùng khả năng thôi miên của ông, giúp các linh hồn quay về rất nhiều tiền kiếp và còn có thể tiến sâu vào giai đoạn lúc linh hồn chưa đầu thai làm người để tìm hiểu về cách vận hành của thế giới vô hình. 

2. Life mission

Facebook

Joe ở The Great Beyond

Quay lại chuyện của Joe, anh cố chạy thoát cầu thang sáng để tìm lại sự sống và được một linh hồn “non trẻ” số 22 (gọi là non trẻ vì linh hồn này chưa từng xuống trần gian bao giờ vì bạn cứ tìm mãi vẫn chưa thấy được mục đích để làm người) giúp đỡ. Joe gặp 22 ở một chiều tâm thức gọi là “The Great Before” (nơi chuẩn bị cho những linh hồn lần đầu tiên xuống trái đất, còn cuộc sống ở kiếp sau gọi là “The Great After”).

Phim lý giải khởi nguồn của tính cách con người rằng các linh hồn non trẻ này được ban một cách ngẫu nhiên các tính cách. Sau đó, linh hồn được đến Hall of everything (Sảnh vạn vật) để thử xem mình phù hợp với công việc nào nhất. Hàng triệu năm nay, linh hồn 22 thử mãi mà vẫn chưa tìm được công việc thích hợp với mình. Sảnh vạn vật này có đủ các loại ngành nghề từ quay phim, chụp ảnh, nhạc công, nấu ăn, travel blogger bla bla…

Facebook

Joe và linh hồn 22

Mission của Joe là chơi nhạc. Khi tay anh lướt trên phím đàn, tâm hồn anh như thoát khỏi thực tại, rơi vào một trạng thái tập trung cao độ (tôn giáo gọi là “định”, còn âm nhạc gọi là “phiêu” hay “jazz”, nên jazz mới được gọi là thể loại nhạc của sự ngẫu hứng).

Linh hồn 22 tìm hoài không thấy công việc làm mình hạnh phúc. Nhưng khi cùng Joe xuống trần gian, linh hồn này rơi vào thân xác của Joe (và Joe nhập vào con mèo), dùng thân xác này để trải nghiệm thì cô phát hiện ra sở trường của mình. Cô thấy hạnh phúc khi ăn, khi ngồi quan sát cây cỏ, khi nghe nhạc. Cô cảm thấy mình có một khả năng vô cùng đặc biệt, khả năng của tâm trí có thể trụ lại thực tại mọi lúc mọi nơi. Và thế là 22 tìm được ý nghĩa cuộc sống để sẵn sàng làm người. Mình đoán khi đến trái đất, 22 sẽ trở thành một nhà tu chánh niệm. 

Facebook

Từ trái qua: Linh hồn 22, Joe và Gió trăng

Và tại sao lại là linh hồn số 22 mà không phải là một con số ngẫu nhiên nào khác? Theo nhân số học, 22 là con số vua, người mang số này thường không biết được khả năng siêu phàm của mình cho tới khi được thức tỉnh qua nhiều trải nghiệm. 22 cũng là con số của năng lực trực giác mạnh mẽ. Và mình tin rằng, nhà biên kịch không lựa chọn ngẫu nhiên số 22 để đặt cho nhân vật này.

3. True happiness

Joe quay lại được cơ thể mình, trình diễn thành công buổi diễn debut và chính thức là thành viên của ban nhạc nổi tiếng. Ước mơ của Joe đã thành sự thật, nhưng sao lúc đó anh thấy hụt hẫng. Anh nghĩ thực hiện được giấc mơ chắc hạnh phúc lắm, nhưng khi đạt được rồi, nó không vui như tưởng tượng. Anh thấy không còn mục đích sống nữa, nó hoàn toàn rỗng tuếch. 

Facebook

Joe và người phụ nữ thủ lĩnh ban nhạc, Dorothea Williams

Người phụ nữ thủ lĩnh ban nhạc kể với anh một câu chuyện về một chú cá trẻ bơi đến cụ cá để xin lời khuyên. Cá trẻ nói: 

- Tôi đang cố tìm đường bơi đến nơi được gọi là đại dương.
- Đại dương? Chẳng phải cậu đang ở đại dương đó sao?
- Đây á? Đây chỉ là nước thôi mà. Thứ tôi cần là đại dương!

Nói xong, cô bước lên taxi, để lại chàng Joe ngẩn ngơ một hồi lâu rồi anh mới ngộ ra chân lý. Thì ra hạnh phúc nằm ở hành trình chứ không phải ở đích đến. Những ai đang thực tập chánh niệm sẽ hơn ai hết hiểu rõ được điều này. Khi tâm hoàn toàn quay về trọn vẹn với thân, bạn sẽ cảm niềm hạnh phúc tràn ra từ trong lồng ngực. Nhấp một ngụm trà, nhìn một chiếc lá rơi hay bước một bước chân trên đại địa, niềm an lạc lang tràn vì ta biết ơn đôi mắt, đôi chân, cám ơn mọi thứ đã cho ta được trải nghiệm sống với thực tại này. 

4. Đức năng thắng số

Facebook

Thế giới huyền ảo trong Soul

Như đoạn đầu có nhắc, Joe có tên trong danh sách tử nên cái chết của anh là đúng thời khắc. Vì anh cãi số nên số phận bắt anh quay lại cầu ánh sáng để chuyển kiếp. Nhưng qua hành trình cãi số cùng với linh hồn 22, anh vô tình cảm hoá được 22 và giúp cô bắt đầu sự sống. Với công trạng này, anh được thiêng liêng xí xoá cho cái chết, quay lại đời sống mà anh đang khao khát. 

Facebook

Joe quay lại và tận hưởng trọn vẹn mọi khoảnh khắc trong cuộc sống

Đây chính là ý nghĩa của câu “đức năng thắng số” mà người phương Đông hay nói với nhau. Nghiệp quả là một thực thể sống linh động, nó có thể dày lên hay mỏng đi là do ý chí và hành động của con người.

* Kết: 

Soul là một bộ phim không thể phù hợp hơn để kết thúc năm 2020 đầy biến động. Phải chăng, Pixar đã lĩnh hội được thông điệp của tự nhiên về việc cần phải quay vào bên trong khi liên tiếp cho ra Inside Out, Coco và bây giờ là Soul. Bộ phim cần quá nhiều trải nghiệm để hiểu hết các tầng ý nghĩa của nó, và đây cũng là một cách giáo dục vô cùng thông minh cho thế hệ các em nhỏ về sự vận hành của thực tại nhiệm màu.
#soul #moviereview #tambui

Nhận định của Anh Hải Vũ từ Group Xem phim & Bình phim:

Cả Joe và 22 tuy có đối lập nhưng sau hết, cả hai cá nhân/thực thể đó đều là đại diện cho một Chúng Ta vô minh, hoang đường, tham sống nhưng không biết mình sống vì điều gì. Sự cố chấp của Joe hay sự dè dặt của 22 đều là biểu hiện cho kiểu sống đó. Chúng Ta không hiểu rằng, cuộc sống vốn dĩ không sinh ra vì bất cứ mục đích nào cả, mục đích là điều hoàn thiện cuộc sống đó chứ không phải đích đến. Vì vậy nên nhà thông thái của Coelho mới bảo rằng đừng bao giờ đánh rơi hai giọt dầu trên muỗng. Vì thế nên Zima Blue của Love, Death & Robot (2019) sau một đời (dài hàng thế kỷ) sống đến vinh quang chói lọi lại coi việc trở lại làm con robot dọn bể bơi tầm thường là tác phẩm vĩ đại nhất của đời mình. Trong những câu chuyện cổ tích tôi đọc về những vị thần ban phát điều ước, kẻ nhận được phước báu của thần luôn luôn phải đánh đổi bằng điều gì đó, nhưng con người vô mình quá mù quáng trong điều ước thành hiện thức mà không biết mình đã mất đi thứ gì. Để làm gì nếu như ta nỗ lực đạt đến đỉnh cao nhất của đời mình rồi nhưng quay đi quay lại ta vẫn thấy mình chẳng hề thay đổi, vẫn chỉ là mình tầm thường và bé nhỏ của trước kia?

Những điều vĩ đại luôn được xây đắp lên từ từng viên gạch tầm thường nhất. Sau phân cảnh cuối của bộ phim khép lại, chúng ta rất nên lắng lại và tự hỏi mình đã bao lâu rồi chưa tận hưởng vẻ đẹp của những điều bình dị, đã bao lâu rồi ta bỏ quên mất những thứ nhỏ bé nhưng quan trọng đã cấu tạo nên chính đời sống và con người của chúng ta hôm nay, để tìm lại cái ý nghĩa trong chính những điều bé nhỏ ấy, tìm thấy hạnh phúc tự thân của mình.